Wszystkie instytucje finansowe udzielając środków w ramach kredytów czy pożyczek, mierzą ryzyko finansowe związane z ich przyznaniem konkretnemu konsumentowi. Duże znaczenie w tym procesie mają dane pochodzące z Biura Informacji Kredytowej czyli scoring indywidualnie obliczany dla kredytobiorcy.
Czym jest i jak działa BIK?
Zacznijmy od tego, że Biuro Informacji Kredytowej jest przedsiębiorstwem założonym przez Związek Banków Polskich i banki komercyjne na początku lat 90. Zakres i sposób jego działania oparty jest na przepisach ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Prawo bankowe. To instytucja, która gromadzi, przetwarza i udostępnia dane dotyczące historii kredytowej kredytobiorców. Te dane spływają od instytucji finansowych i wykorzystywane są przez nie do zarządzania ryzykiem kredytowym. Z BIK współpracują zarówno banki komercyjne jak i spółdzielcze, SKOK-i oraz podmioty pozabankowe.
BIK przygotowuje cykliczne raporty i informacje zbiorcze – w tym coroczny Raport Kredyt Trendy – które dotyczą rynku kredytów w Polsce.
Co to jest scoring BIK?
Scoring BIK jest oceną wiarygodności kredytowej konsumenta. Obliczany jest na podstawie formuły matematycznej i zestawiany z danymi innych konsumentów. Na tej podstawie konsumentom przyznawana jest określona ocena punktowa.
W tym momencie przedziały punktowe, a zatem oceny wiarygodności kredytowej przyjmują wartość od 1 do 100 punktów. Co istotne, informacje brane pod uwagę dotyczą wszystkich zobowiązań – zarówno tych spłacanych, jak i nie spłacanych. Podstawowa zasada jest taka – im więcej punktów scoringowych ma kredytobiorca, tym wyższa jest jego wiarygodność kredytowa.
Przedziały punktowe a ocena wiarygodności kredytowej
|
Scoring - ilość punktów
|
Ocena wiarygodności kredytowej
|
|
80 pkt. - 100 pkt.
|
Doskonała wiarygodność
|
|
74 pkt. - 79 pkt.
|
Bardzo dobra wiarygodność
|
|
69 pkt. - 73 pkt.
|
Dobra wiarygodność
|
|
59 pkt. - 68 pkt.
|
Umiarkowana wiarygodność
|
|
0 pkt. - 58 pkt.
|
Niska wiarygodność
|
Ocena punktowa czyli co wpływa na scoring?
W ocenie wiarygodności kredytowej konsumenta pod uwagę brane są różnorodne dane. Te najistotniejsze dotyczą jego historii kredytowej. Największy wpływ na scoring mają:
- spłata zaciągniętych zobowiązań w terminie,
- ogólna liczba zaciągniętych zobowiązań, do których wliczają się również limity na kartach kredytowych i kontach osobistych,
- liczba złożonych zapytań o przyznanie pożyczki bądź kredytu,
- długość historii kredytowej,
- opóźnienia w spłacie zobowiązań – czas zalegania ze spłatą i wysokość zaległości.
Trzeba podkreślić, że scoring BIK jest bardzo istotnym, choć nie jedynym parametrem branym pod uwagę przez instytucje finansowe podczas rozpatrywania wniosków kredytowych.
Poprawa scoringu – co można zrobić?
Swoją ocenę punktową w BIK można poprawić przede wszystkim dbając o pozytywną historię kredytową. Najistotniejsze są terminowe spłaty zobowiązań, korzystanie z prolongat spłat, jeśli nie można uregulować ich w terminie. Scoring obniża posiadanie kart kredytowych, a także przekraczanie limitu kredytowego. Negatywnie wpływa na niego również posiadanie zbyt wielu zobowiązań w jednym czasie. Warto tu podkreślić, że brak historii kredytowej czyli jakichkolwiek danych o potencjalnym kredytobiorcy utrudnia ocenę jego wiarygodności.
Dane w BIK – po jakim czasie są usuwane?
W scoringu BIK brane są pod uwagę dane za ostatnie 12 miesięcy. Usunąć można jedynie dane dotyczące spłaconych zobowiązań, natomiast informacje o tych niespłaconych mogą być usunięte dopiero po 5 latach od ich uregulowania.